Σελίδες

Τετάρτη 2 Μαΐου 2018

Πέρα από τα σύνορα

Ένα πασίγνωστο δημοτικό τραγούδι των Βαλκανίων όπως ερμηνεύει μια εκδοχή (παραλλαγή) του η μοναδική Νέλη Αντρέεβα (Нели Андреева).
Στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο είναι γνωστό ως το "Γεφύρι της Άρτας".
Εξ' όσων γνωρίζω στις σλαβικές παραλλαγές του τουλάχιστον γίνεται λόγος για κάποιο κτίσμα (ή πόλη κατ' άλλους μελετητές) και όχι γεφύρι.
Το κοινό χαρακτηριστικό όλων αυτών των παραλλαγών είναι η ανθρωποθυσία, προκειμένου να στεριώσει το κτίσμα / γεφύρι σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες.
Σε πολλές μορφές του ο λαϊκός δημιουργός ταυτίζει το "θύμα" με κάποια από τις γυναίκες των μαστόρων / χτιστών.
Αλλού του πρωτομάστορα κι αλλού του μικρότερου από τα τρία αδέρφια, όπως σ' αυτήν εδώ την παραλλαγή.
Ο "σκληρός" δημιουργός για να δραματοποιήσει στο μέγιστο βαθμό την πράξη της ανθρωποθυσίας, τη συνέδεσε με τη μητρότητα και τη φυσική διάρρηξη του μητρικού δεσμού μεταξύ μάνας και βρέφους.
Μ' αυτό ίσως να ήθελε να καταδείξει τη σπουδαιότητα του στόχου αφ' ενός και να καταφέρει να συγκινήσει στον ύψιστο βαθμό τον ακροατή του αφ' ετέρου.
Εδώ αλίευσα από το διαδίκτυο και κειμενοποίησα την υπέροχη αυτή εκτέλεση, που ελάχιστα διαφέρει από καταγεγραμμένες μορφές του τραγουδιού στη Νότιο Ροδόπη.
Επιχείρησα να κάνω και μια ελεύθερη μετάφραση του στην Ελληνική για όσους "μπερδεύονται" και δυσκολεύονται με τα "Πομακικά".
Ο αναγνώστης ας έχει υπόψη του ότι τα λόγια είναι αυτά που ακούγονται στην εκτέλεση και όχι το κείμενο που δημοσιεύεται κάτω από το βιντεοκλίπ.